علملیات بازار باز چگونه به بانک‌ها کمک می‌کند؟
تاریخ انتشار: ۲۶ فروردین ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۵۳۱۲۲۴
آقای محمود نادری ضمن تشریح کارکرد عملیات بازار باز و کمکی که به بانک‌ها خواهد کرد، اظهار کرد: بانک‌های مرکزی برای کنترل نرخ تورم به یک هدف عملیاتی نیاز دارند که برای رسیدن به آن هدف عملیاتی نیازمند یک بستر یا ابزار نیز هستند.
او با بیان اینکه هدف عملیاتی بانک‌های مرکزی در طول تاریخ همواره با تغییراتی همراه بوده است، افزود: از هدف گذاری نقدینگی و نرخ ارز و پایه پولی شروع شد، اما از سال ۱۹۸۰ به بعد عمدتا به هدفگذاری نرخ بهره بازار بین بانکی رسید.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به گفته نادری، ابزار بانک‌های مرکزی برای اینکه نرخ سیاستی را در بازار بین بانکی حفظ کنند؛ بستر عملیات بازار باز و کانال نرخ سود یا مساعدت‌های آماده بوده است؛ بنابراین یک هدف میانی به نام کنترل تورم و یک هدف عملیاتی به نام نرخ سود و همچنین یک بستر به نام عملیات بازار باز و مساعدت‌های آماده یا تسهیلات قاعده‌مند داریم. همچنین در زیرمجموعه آن ابزارا‌هایی به نام ریپو و ریپو معکوس داریم که می‌توان نرخ آن را کم و زیاد کرد و همچمنین ابزار سنتی مانند نسبت سپرده قانونی است.
مدیر عملیات بازار باز بانک مرکزی گفت: حالا این ابزار‌ها در قالب عملیات بازار باز چه نقشی دارند؟ از طریق تزریق منابع با وثیقه، به بازار ذخایر عمل می‌کند که این تزریق بر اساس قیمت خاصی که از حراج استخراج می‌شود باعث خواهد شد مکانیزم بازار در این بستر کار کند و نرخ‌های استخراج شده از بازار بین بانکی دارای اطلاعات شود.
نادری تصریح کرد: در نتیجه عملیات بازار باز بستری است که در قالب آن، یکسری اوراق از بانک‌ها خریداری و منابعی را در دوزه زمانی مشخص تزریق می‌کنیم و در پایان همان دوره اوراق را به بانک‌ها می‌فروشیم و منابع را جمع می‌کنیم. در حالت ریپو معکوس، حس می‌کنیم بازار منابع مازاد دارد و این منابع زیاد باعث شده نرخ افت کند؛ در این شرایط اوراق در اختیار خود را به بانک‌ها می‌فروشیم و ذخایر مازاد را جمع می‌کنیم تا نرخ به تعادل برسد. این نرخ هدایتگر کلیه نرخ‌های موجود در اقتصاد است.
مدیر عملیات بازار باز بانک مرکزی درباره اینکه این بازار چه کمکی به بانک‌ها می‌کند؟ پاسخ داد: عملیات بازار باز ابزاری است که انعطاف را به بازار بین بانکی می‌دهد. زمان قدیم اگر بانک‌ها منابع کم داشتند به نحوی باید از بانک مرکزی می‌گرفتند چرا که ذخایر آن‌ها همان پایه پولی یا پول بانک مرکزی است و به جز بانک مرکزی جایی نیست که این پول را تولید کند؛ بنابراین به انحای مختلف به دنبال خطوط اعتباری یا انواع اقسام دریچه‌های اعتباری بودند.
وی ادامه داد:، اما در حال حاضر بانک مرکزی ذخایر را پیش بینی و تلاش می‌کند میزان مورد نیاز را از طریق یک نظام وثیقه‌محور در اختیار بانک‌ها قرار دهد و بانک‌ها هم ناگزیر می‌شوند برای اینکه بتوانند از منابع استفاده کنند؛ سمت راست ترازنامه خود را از طریق انباشت اوراق بدهی دولتی، غنی‌تر کنند.
نادری تصریح کرد: همین موضوع باعث می‌شود بانک‌ها با خیال آسوده تری در عملیات بازار باز شرکت کنند و حتی اگر نتوانستند در این بستر شرکت کنند هم می‌توانند از اعتبارگیری قاعده‌مند در نرخ سقف دالان نرخ سود استفاده کنند که در واقع عملیات بازار باز است که این انعطاف‌پذیری را در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد.
مدیر عملیات بازار باز بانک مرکزی با بیان اینکه از هر ابزاری در اقتصاد باید انتظار منطقی داشت، اظهار کرد: در عملیات بازار باز یک چارچوب سیاست گذاری پولی وجود دارد که در سطح حکمرانی اقتصادی است نه لزوما فقط بانک مرکزی؛ یعنی اگر قوای سه‌گانه نسبت به یک هدف متمرکز باشند احتمالا می‌توانیم با تعهد به آن هدف موفق شویم. مثلا در زمینه هدف تورمی؛ می‌توان تسهیلات تکلیفی که به شبکه بانکی تحمیل می‌شود را کمتر و معقول‌تر کرد.
او ادامه داد: به عبارت بهتر، یک هدف تورمی کلی وجود دارد که در سطح حکمرانی اقتصادی باید به آن تعهد داشت و بانک مرکزی به تنهایی و بدون همراهی و همکاری با نهاد‌های دیگر نمی‌تواند کار خاصی انجام دهد. بعد از تعیین هدف، بانک مرکزی نیاز دارد که استقلال ابزاری داشته باشد؛ به این معنا که یک هدف تورمی به بانک مرکزی ابلاغ می‌شود و دیگر نباید به چگونگی رسیدن به این هدف دخالتی داشت. بانک مرکزی باید در استفاده از هدف‌های عملیاتی و تغییر هدف عملیاتی و همچنین استفاده از ابزار‌ها استقلال داشته باشد که به معنای خودمختاری نیست؛ چرا که در همه دنیا بانک مرکزی باید بیشترین پاسخگویی را باید به همه نهاد‌ها داشته باشد.
مدیر عملیات بازار باز بانک مرکزی گفت: حالا در این فضا و در حوزه استفاده از عملیات بازار باز و سیاستگذار پولی هم این درک چارچوب سیاستگذاری و آنچه که نباید به بانک مرکزی واگذار شود و آنچه باید واگذار شود هم باید شفاف شود تا بتوانیم نتیجه مشخصی از رسالت بانک مرکزی در یک دوره زمانی میان مدت تا بلندمدت داشته باشیم. باشگاه خبرنگاران جوان اقتصادی بانک و بیمه
منبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: بانک مرکزی نرخ بهره بانک عملیات بازار باز بازار بین بانکی بانک مرکزی هدف عملیاتی بانک ها یک هدف
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۵۳۱۲۲۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کاهش غیر منتظره نرخ تورم در حوزه پولی یورو /انتظارات بازار و بانک مرکزی اروپا
به گزارش صدای ایران از یورونیوز فارسی،داده‌های جدید نشان می‌دهد که تورم سالانه قیمت کالا‌ها و خدمات مصرفی به رقم ۲.۴ درصد کاهش یافته است. این میزان کمتر از مقادیر پیش‌بینی شده قبلی و پایین‌ترین حد در چهار ماه گذشته است. براساس انتظارات بازار، احتمالا باید تا پایان سال ۲۰۲۴ منتظر چهار نوبت کاهش نرخ بهره از سوی بانک مرکزی اروپا باشیم.
تورم منطقه پولی یورو در ماه گذشته میلادی تا حدی کاهشی عمل کرد که کمتر اقتصاددانی پیش بینی آن را کرده بود؛ بطوریکه هم اکنون سطح انتظارات برای اینکه بانک مرکزی اروپا سیاست‌های پولی خود را در ماه‌های آینده تسهیل کند بیشتر شده است.
بر اساس داده‌های خام یورواستات که روز چهارشنبه منتشر شد، نرخ تورم سالانه بهای کالا‌ها و خدمات مصرفی در منطقه یورو در ماه مارس ۲۰۲۴ از رقم ۲.۶ درصد به ۲.۴ درصد کاهش یافته است. نرخ تورم سالانه در منطقه یورو که چند وقتی بود ثابت مانده بود، حالا پایین‌ترین سطح خود را در چهار ماه گذشته تجربه می‌کند و کمتر از میزان پیش‌بینی ظاهر شد.
سهم تفکیکی کالا‌ها و خدمات چقدر است؟
بالاترین نرخ تورم سالانه منتهی به ماه مارس، با رقم ۴.۰ درصد متعلق به حوزه خدمات مصرفی است که نسبت به ماه فوریه تغییری نداشته است.
پس از آن مواد غذایی، الکل و تنباکو با تورم ۲.۷ درصد قرار می‌گیرند، در حالی که ماه قبل‌تر از آن این رقم در حدود ۳.۹ درصد بوده است.
نرخ تورم سالانه برای کالا‌های صنعتی در حوزه‌های غیرمرتبط با تولید انرژی معادل ۱.۱ درصد (به نسبت ۱.۶ درصد در ماه فوریه) و تورم حوزه انرژی معادل منفی ۱.۸ درصد (نسبت به منفی ۳.۸ درصد در فوریه) ثبت شد.
انتظارات بازار و بانک مرکزی اروپا
این آمار و ارقامی که روز چهارشنبه توسط یورواستات منتشر شده با پیش‌بینی‌های قبلی در خصوص احتمال کاهش نرخ بهره بانک مرکزی اروپا در ماه ژوئن مطابقت می‌کند.
نرخ بهره در بازار (نرخ سود پرداختی به سپرده‌ها و سایر سرمایه‌گذاری‌ها که بر اساس تعامل عرضه و تقاضا برای وجوه در بازار پول تعیین می‌شود) در حال حاضر کاملا با پیش‌بینی‌ها مبنی بر چهار مرحله کاهش نرخ بهره توسط بانک مرکزی اروپا تا پایان سال ۲۰۲۴ همخوانی دارد.
چه بسا اولین مرحله از کاهش نرخ بهره احتمالا در ماه ژوئن رقم خواهد خورد.
اظهارات اخیر کریستین لاگارد، رئیس بانک مرکزی اروپا هم بر تداوم کاهش تورم در منطقه یورو صحه گذاشته بود. با این حال، او گفته بود که تصمیمات بانک مرکزی اروپا در رابطه با کاهش احتمالی نرخ بهره منوط به ارائه داده‌های بیشتر و همچنین تعیین تکلیف در جلسات آتی خواهد بود.
چالش‌های پیش رو
رابرت هولزمن، یکی از اعضای بانک مرکزی اروپا قبل از انتشار گزارش تورمی یورواستات بیان داشته بود که نسبت به کاهش نرخ بهره در ماه ژوئن مخالفتی ندارد، اما این را هم یادآور شد که برای انجام قطعی این کار ابتدا باید داده‌های حمایتی بیشتری در دست داشته باشند که مقوم این سیاست باشند.
او همچنین نسبت به ناهماهنگی با فدرال رزرو (بانک مرکزی ایالات متحده آمریکا) در خصوص کاهش نرخ بهره در بانک مرکزی اروپا هشدار داد، که می‌تواند اثربخشی این سیاست تسهیلی را کاهش دهد.
آخرین پیش‌بینی‌های بانک مرکزی اروپا حاکی ازاین است که میانگین شاخص کل تورم سالانه یا همان تورم سرفصل (headline inflation) در سال جاری میلادی ۲.۳ درصد، در سال آینده میلادی معادل ۲.۰ درصد و در سال ۲۰۲۶ معادل ۱.۹ درصد خواهد بود.
چه چیزی می‌تواند مانع این کار شود؟
با این حال، خطرات فزاینده‌ای در ارتباط با افزایش اخیر قیمت نفت وجود دارد.
نفت خام برنت از ابتدای سال جاری میلادی تا کنون ۱۵ درصد افزایش یافته و در اوایل آوریل به ۸۹ دلار در هر بشکه رسیده است. براساس پیش‌بینی ماه مارس کارکنان اقتصادی بانک مرکزی اروپا، میانگین قیمت نفت در سال ۲۰۲۴ معادل ۷۹ دلار در هر بشکه فرض شده است.
اگر قیمت نفت خام در این سطوح بالا باقی بماند یا در ماه‌های آینده افزایش بیشتری پیدا کند، ناگزیر بر تورم در اروپا تأثیر می‌گذارد و به طور بالقوه برنامه‌های کاهش نرخ بانک مرکزی اروپا را آهسته می‌کند.
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»